Kędzierzyn Koźle to miasto w województwie opolskim.
Położone jest około 40 km na południe od Opola i około 40 km, na zachód od Gliwic. Na południe od Kędzierzyna w odległości 40 km jest Racibórz, a na zachód około 50 km leży Prudnik.
Kędzierzyn, sąsiaduje od północy z Januszkowicami, od północnego-zachodu i zachodu z Większycami, od południa z Bierawą i Starym Koźlem oraz od wschodu z Rudzińcem Gliwickim i Łąkami Kozielskimi..
Miasto jest przedzielone rzeką Odrą na dwie części: na prawym brzegu leży Kędzierzyn, a na lewym Koźle.
Dzielnice i osiedla
W centrum Kędzierzyna mamy Śródmieście, gdzie znajduje się dworzec PKP. Na północ od Śródmieścia, za obwodnicą jest dzielnica Kuźniczka. Na wschód od centrum jest osiedle NDM, które sąsiaduje od wschodu z osiedlem Piastów oraz Powstańców Śląskich.
Na południe od tych dzielnic i osiedli jest szeroki pas lasu oraz linia kolejowa, biegnąca w kierunku Gliwic.
Na południe od lasu znajduje się osiedle Azoty, gdzie mamy stację kolejową Kędzierzyn Koźle Azoty, na linii do Raciborza.
W Azotach jest hala widowiskowo-sportowa.
Na wschód od Os. Piastów jest Blachownia, która graniczy od wschodu ze Sławięcicami. W Sławięcicach jest stacja Sławięcice, która leży na linii do Gliwic.
W Śródmieściu linia kolejowa biegnie z południa na północ i można powiedzieć, że jest granicą Śródmieścia po stronie zachodniej.
Na zachód od dworca mamy Pogorzelec, który sąsiaduje od południa z Os. Leśna.
Natomiast na północ od Pogorzelca mamy Żabieniec oraz Kłodnicę.
W Kłodnicy mamy przystanek kolejowy Kędzierzyn Koźle Przystanek, leżący na linii do Prudnika.
Pomiędzy Pogorzelcem, a Kłodnicą z Żabieńcem oraz Śródmieściem i NDM-em, a Kuźniczką biegnie z zachodu na wschód obwodnica Kędzierzyna oraz rzeka Kłodnica, która wpływa na zachodzie do Odry.
Na lewym brzegu Odry jest Koźle. W Centrum Koźla jest dworzec autobusowy (PKS) i Stare Miasto z Rynkiem, które graniczy od północy z dzielnicą Rogi, a na zachód z osiedlem Zachód. Na tym osiedlu znajduje się dworzec kolejowy Kędzierzyn Koźle Zachód. Dworzec ten jest na linii kolejowej do Prudnika.
W Koźlu jest urząd Miasta oraz sąd.
Drogi
Ze wschodu na zachód biegnie droga przez cały Kędzierzyn, od Sławięcic przez Blachownie, Os. Piastów, NDM do Śródmieścia, ul. Jana Pawła II. Przechodzi ona pod torami kolejowymi i biegnie na zachód przez Pogorzelec do ul. Gliwickiej, jako ul. Kozielska.
Przy ul. Gliwickiej jest rondo, przez które przechodzi obwodnica Kędzierzyna.
Obwodnica jako Al. Lisa rozpoczyna się na skrzyżowaniu z ul. Wojska Polskiego przy komisariacie policji na NDM-ie. Biegnie na północ będąc granicą pomiędzy NDM-em, a Os. Piastów. Tworzy skrzyżowanie z ul. Jana Pawła II, a następnie przy rzece Kłodniczanka skręca na zachód i leży na północ od Śródmieścia i Pogorzelca. Krzyżuje się z ul. Gliwicką, tworząc rondo. Następnie biegnie na zachód, mostem nad Odrą i na południu Starego Miasta.
Na NDM-ie od ul. Jana Pawła II, na południe odchodzi ul. Wojska Polskiego, która przy komisariacie policji krzyżuje się z Al. Lisa. Dalej przez las biegnie do Os. Azoty.
Na zachód od Os. Leśna oraz Pogorzelec z Południa na północ biegnie ul. Gliwicka, do której dochodzi ul. Kozielska, a na rondzie krzyżuje się z obwodnicą.
Jadąc na północ ul. Gliwicką przejeżdżamy przez Kłodnicę, gdzie ulica ta skręca w lewo i biegnie na zachód przez most na Odrze, wyspę, dochodząc do centrum Koźla.
Rzeki
Przez Kędzierzyn z południa na północ płynie rzeka Odra, która dzieli miasto na Kędzierzyn i Koźle. Na Odrze mamy dwa mosty na obwodnicy oraz na ul. Gliwickiej przy wyspie.
Na Wyspie jest port oraz śluza na Odrze.
Wzdłuż obwodnicy po prawej stronie Odry mamy rzekę Kłodniczankę, która płynie ze wschodu na zachód i wpływa do Odry. Ciekawostką jest punkt, leżący na północ od Os. Piastów, gdzie Kłodniczanka przepływa pod Kanałem Gliwickim.
Kanał Gliwicki płynie, a bardziej jego bieg jest usytuowany w linii południowy- wschód – północny zachód. Tworzy on granicę pomiędzy Piastami a Blachownią, gdzie jest śluza, dalej biegnie na Kuźniczkę i skręca na zachód, dochodząc do Najwyższej Śluzy w Europie przy moście kolejowym. Płynąc kanałem w kierunku zachodnim dopłyniemy do Odry, na północnych krańcach miasta.
Kolej
W Centrum Kędzierzyna mamy dworzec kolejowy, na którym zatrzymują się pociągi osobowe i pospieszne.
Na północ odchodzi linia kolejowa w kierunku Zdzieszowic, Gogolina i Opola. Na zachód odchodzi linia w kierunku Głogówka, Prudnika i Nysy. Na tej linii w Kędzierzynie mamy dwie stacje, w Kłodnicy Kędzierzyn Koźle Przystanek oraz w Koźlu, Kędzierzyn Koźle Zachód.
Na południe odchodzi linia kolejowa w kierunku Bierawy, Kuźni Raciborskiej, Rybnika i Raciborza. Na tej linii jest przystanek osobowy, Kędzierzyn Koźle Azoty.
Na wschód odchodzi linia kolejowa w kierunku Rudzińca Gliwickiego i Gliwic. Na tej linii w Kędzierzynie mamy jedną stację, Sławięcice.
Komunikacja
W Kędzierzynie mamy komunikację miejską, MZK. Autobusami dostaniemy się do każdej z dzielnic.
W mieście jest kilka przystanków autobusowych PKS, natomiast w Koźlu jest duży dworzec autobusowy. Autobusami dojedziemy do ościennych miejscowości oraz do Opola przez Krapkowice, do Gliwic, Strzelec Opolskich, Prudnika czy Raciborza.
Podziękowania
Serdeczne podziękowania dla Lucyny Zaleskiej za konsultacje.
Opis z dnia, 4 stycznia 2022 r. Artur Słowik